راهنمای خرید سی پی یو

چه بخواهید یک سیستم جدید اسمبل کنید یا سیستم قبلی خود را به‌روز رسانی کنید، یکی از مهمترین قطعاتی که باید مدنظر داشته باشید پردازنده است. در این راهنمای خرید سی پی یو (CPU) ما به تمام نکات مهم در خرید پردازنده کامپیوتر، که باید پیش از خرید این قطعه درنظر بگیرید خواهیم پرداخت تا بهترین انتخاب را داشته باشید.

خرید سی پی یو (CPU) بیشتر از هر چیزی بسته به تصمیماتی دارد که شما به عنوان خریدار باید با راهنمای لازم بگیرید. مثلا می‌خواهید از پردازنده‌های اینتل استفاده کنید یا ای ام دی؟ آیا می‌خواهید بیشترین سرعت را در اختیار داشته باشید یا به دنبال پردازنده‌ای هستید که ارزش خرید بالایی دارد؟ آیا تعداد هسته‌های پردازنده یا سرعت کلاک برایتان مهم است؟ آیا می‌خواهید سیستم قبلی خود را ارتقا دهید یا می‌خواهید یک سیستم جدید بسازید؟ و مهمتر از همه آیا برنامه‌ای برای گیمینگ دارید یا خیر؟

اگر می‌خواهید سیستم فعلی خودتان را ارتقا دهید، پس گزینه‌هایی که پیش رویتان قرار خواهد گرفت محدود خواهد بود. این محدودیت به دلیل معماری، نوع سوکت و سازگاری مادربرد سیستم است. اگر مادربرد شما قدیمی باشد و از پردازنده‌های جدید پشتیبانی نکند در صورتی که بخواهید به پردازنده‌های جدیدتر و قدرتمندتر دسترسی داشته باشید، باید مادربرد را نیز با یک مدل جدیدتر عوض کنید. در این صورت باید یک سیستم جدید بسازید؛ زیرا در بیشتر اوقات دیگر قطعات مثل رم و پردازنده گرافیکی نیز با مادربرد جدید سازگاری نخواهند داشت.

راهنمای انتخاب CPU مناسب برای مادربرد

برای به‌روزرسانی پردازنده بر روی یک مادربرد، یکی از نکات مهم در خرید پردازنده کامپیوتر که باید به آن توجه داشته باشید انتخاب CPU مناسب برای مادربرد و سازگاری سوکت است. سوکت در واقع درگاهی است که شما از طریق آن پردازنده را به مادربرد متصل می‌کنید. سوکت‌ها نیز مانند تراشه‌ها معمولا پس از یک یا دو سال به‌روزرسانی می‌شوند و با نسل قبلی پردازنده‌ها سازگاری ندارند. در جدول زیر می‌توانید سوکت‌های انواع سی پی یو ها و تراشه‌های مادربورد سازگار با آن‌ها را ببینید.

این مطلب را از دست نده:

چگونه کامپیوتر خود را ارتقا دهیم؟

چه استفاده ای از سیستم خود دارید؟

از نکات مهم در خرید پردازنده کامپیوتر، نحوه استفاده شما از پردازنده است چرا که بهترین CPU برای برنامه نویسی با CPU مناسب برای کارهای گرافیکی تفاوت بسیار زیادی دارد. اگر تنها به دنبال خرید سی پی یو هستید که با استفاده از آن بتوانید ویدیو تماشا کنید، از اینترنت استفاده کنید و به انجام وظایف سبکی مثل استفاده از ورد یا اکسل بپردازید، پس یک پردازنده با 2 یا 4 هسته برایتان کافی خواهد بود.

اما اگر در بیشتر مواقع این وظایف را به طور همزمان انجام می‌دهید، مثلا همزمان با استفاده از اینترنت ویدیو تماشا می‌کنید یا از ورد استفاده می‌کنید، شاید بهتر باشد یک یا دو مدل بالاتر را انتخاب کنید. پردازنده‌های رایزن 3 مثل 3300X یا 2200G یا پردازنده‌های پنتیوم اینتل را می‌توانید به عنوان گزینه‌های گران‌قیمت و پردازنده‌های اینتل سلرون یا ای ام دی Athlon 240GE را به عنوان گزینه‌های ارزان‌قیمت در این نسل در نظر داشته باشید.

اما اگر به گیمینگ علاقه زیادی دارید باید به سراغ پردازنده‌های میان‌رده مثل اینتل Core i5 یا رایزن 5 باشید. از آنجایی که برای گیمینگ پردازنده گرافیکی اهمیت بیشتری دارد، می‌توانید با صرف نظر کردن از خرید CPU مدل Core i7 یا رایزن 7، در هزینه خود صرفه جویی کنید و برای پردازنده گرافیکی مبلغ بیشتری بپردازید. اگر برای کارهایی مثل ویرایش ویدیو به سرعت و هسته‌های بیشتری نیاز دارید یا یک سیستم پرسرعت و قدرتمند می‌خواهید که در آینده هم بتوانید از آن برای وظایف سنگین‌تر استفاده کنید، سری 7 رایزن را درنظر داشته باشید.

این مطلب را از دست نده:

راهنمای جامع ارتقا لپ تاپ

راهنمای خرید سی پی یو | اعداد درج شده در مدل های پردازنده چه معنی دارند؟

از مهمترین نکات هنگام خرید CPU، اعداد مربوط به مدل هر پردازنده مرکزی مثل اعدادی که بعد از Core i7 یا Ryzen 9 آورده می‌شود است. هر سال اینتل و AMD پردازنده‌های خود را با یک معماری جدید به‌روزرسانی می‌کنند.

نسل فعلی پردازنده‌های اینتل نسل سیزدهم است، مثل پردازنده‌های Core i5-13600K یا Core i9-13900K. در سوی دیگر جدیدترین پردازنده‌های دسکتاپ AMD در سری رایزن 7000 قرار می‌گیرند، مثل Ryzen 9 7900X و Ryzen 7 7800X. اما تشخیص نسل سی پی یو AMD چگونه است؟ وقتی به شماره چهار رقمی مدل پردازنده نگاه کنید می‌توانید شماره نسل آن پردازنده را به عنوان اولین عدد مشاهده کنید. مثلا Core i7-8400 پردازنده نسل هشتم اینتل است یا Ryzen 7 3700X پردازنده نسل سوم AMD به حساب می‌آید.

اما علاوه بر شماره نسل هردو اینتل و ای ام دی پردازنده‌های خود را در چند دسته‌بندی قرار می‌دهند. مثلا پردازنده‌های Core i3/رایزن 3، Core i5/رایزن 5، Core i7/رایزن 7، Core i9/رایزن 9. پردازنده Core i9-13900K اینتل در حال حاضر بهترین پردازنده اینتل برای مصارف تجاری یا خانگی است. در کنار آن پردازنده Core i9-12950XE نیز به عنوان یک گزینه گران‌قیمت و رده‌بالا نیز عرضه می‌شود.

این مطلب را از دست نده:

راهنمای خرید کارت گرافیک

اما این پردازنده‌ها برای کاربران عادی کاربرد چندانی ندارند و گذشته از این بیشتر کاربران نیز توان خرید آن‌ها را ندارند. اینتل برای کاربرانی که بودجه محدودی دارند پردازنده‌های سلرون، پنتیوم و Core i3 را به فروش می‌رساند، در حالی که AMD سری Athlon و رایزن 3 را پیشنهاد می‌دهد.

قویترین سی پی یو AMD سری ThreadRipper و قدرتمندترین پردازنده‌های اینتل هم سری Xeon W مثل سری Intel Xeon W-3400 هستند. در حال حاضر قویترین سی پی یو جهان در سال 2023 پردازنده ThreadRipper Pro 5995WX از AMD است که 64 هسته و 128 رشته در اختیار شما قرار می‌دهد.

اما نام مدل‌هایی که بعد از اعداد 3 و 5 و 7 می‌آیند چه معنی می‌دهد؟ عدد اول همانطور که گفتیم نشان دهنده شماره نسل پردازنده است. اما بقیه اعداد تنها نشان دهنده شماره مدل‌های مختلف آن پردازنده هستند. عموما این اعداد هرچقدر بالاتر باشند، پردازنده قدرت بیشتری دارد. اما گاهی اوقات در انتهای این اعداد شاهد یک حرف نیز هستیم.

مثلا در برخی مدل‌های اینتل یک K در انتهای شماره مدل پردازنده قرار گرفته است. این به این معناست که آن پردازنده به طور پیش‌فرض قابلیت اورکلاک دارد. تنها مدل‌های محدودی از پردازنده‌های اینتل حرف K را در انتهای خود دارند. اما در طرف دیگر بیشتر پردازنده‌های AMD از اورکلاک پشتیبانی می‌کنند و به همین دلیل این شرکت نیازی به درج K در نام پردازنده‌های خود نمی‌بیند.

علاوه بر حرف K، اینتل در انتهای نام برخی از پردازنده‌های جدید خود حرف F را نیز درج کرده که به این معنی است که آن پردازنده‌ها برخلاف سایر پردازنده‌های اینتل جزو سی پی یو های گرافیک دار این کمپانی نیستند.

ویژگی های CPU خوب | راهنمای خرید پردازنده کامپیوتر

پیش از خرید باید اطلاعات و راهنمای کافی درباره مشخصات مناسب ترین سی پی یو داشته باشید. اگر به مشخصات یک پردازنده نگاه کنید با اعداد و ارقام و فاکتورهای زیادی مواجه خواهید شد. از میان آن‌ها باید به این موارد بیشتر توجه کنید:

1. سرعت پردازنده (Clock Speed) ؛ راهنمای خرید پردازنده کامپیوتر

سرعت پردازنده یا کلاک که با یکای گیگاهرتز نشان داده می‌شود نشان دهنده سرعت پردازش اطلاعات توسط سی پی یو است. سرعت کلاک بالا از ویژگی های یک پردازنده خوب به‌شمار می‌آید و هرچقدر این عدد بیشتر باشد، پردازنده قدرت بیشتری دارد. بیشتر پردازنده‌های جدید به صورت هوشمند و بسته به دما و همچنین وظایفی که در لحظه مشغول انجامشان هستند سرعتشان را زیاد یا کم می‌کنند؛ از همین رو شما در بخش مشخصات دو فرکانس را تحت عنوان فرکانس پایه و فرکانس افزایشی مشاهده خواهید کرد. این دو عدد نشان دهنده حداقل و حداکثر سرعت پردازنده هستند.

2. تعداد هسته ها (Cores)

هسته‌ها در واقع پردازنده‌های کوچکی هستند که در داخل پردازنده اصلی قرار گرفتند. پردازنده‌های جدید حداقل 2 و حداکثر 64 هسته پردازشی دارند، ولی اکثرا با 4 تا 8 هسته ساخته می‌شوند. هرکدام از این هسته‌ها می‌توانند به طور جداگانه به انجام یک وظیفه به خصوص بپردازند. این روزها شما برای استفاده معمولی به یک پردازنده با حداقل 4 هسته یا 4 رشته نیاز خواهید داشت.

3. تعداد رشته ها (Threads) ؛ راهنمای خرید CPU

از مشخصات یک سی پی یو خوب تعداد رشته‌های آن است. این عدد روی کاغذ باید با تعداد هسته‌ها یکی باشد، ولی بسیاری از پردازنده‌ها به لطف پشتیبانی از قابلیت چند رشته‌ای (Multithreading) می‌توانند از یک هسته دو رشته بسازند.

اینتل این قابلیت را تحت عنوان Hyper Threading معرفی می‌کند و AMD نیز نام آن را SMT یا Simultaneous Multithreading گذاشته است. هرچقدر تعداد رشته‌های یک پردازنده بیشتر باشد، آن پردازنده در انجام چندین وظیفه مختلف به طور همزمان عملکرد بهتری از خود ارائه می‌کند.

این مطلب را از دست نده:

راهنمای خرید مانیتور گیمینگ

4. توان طراحی گرمایی (TDP)

مورد بعدی که در این راهنمای خرید CPU به آن می‌پردازیم TDP است. توان طراحی گرمایی بیشترین میزان حرارتی است که یک پردازنده می‌تواند تولید کند. با دانستن این عدد شما می‌توانید یک خنک کننده پردازنده متناسب با گرمای پردازنده خودتان خریداری کنید و همچنین مطمئن شوید که واحد منبع تغذیه یا پاور کامپیوترتان می‌تواند توان مورد نیاز پردازنده را تامین کند. البته باید توجه داشته باشید که یک سی‌پی‌یو اورکلاک شده گرمای بسیار بیشتری از حالت عادی تولید می‌کند. دانستن توان طراحی گرمایی بیشتر از همه به شما در انتخاب و خرید سیستم خنک‌کننده و همچنین پاور مناسب کمک می‌کند.

5. حافظه کش (Cache)

حافظه کش به پردازنده کمک می‌کند به داده‌ها با سرعت بیشتری دست پیدا کند و همچنین به شکل سریع‌تری با رم ارتباط برقرار کند. در هر پردازنده 3 نوع حافظه کش وجود دارد. L1 که سریع‌ترین حافظه است ولی حجم اندکی دارد، L2 که فضای بیشتری دارد اما سرعت کمتری نسبت به L1 دارد و L3 که فضای زیادی دارد ولی در مقایسه با دو حافظه دیگر بسیار آهسته عمل می‌کند.

اگر هر 3 حافظه کش پردازنده اشغال شود و پردازنده نتواند در هیچکدام از این حافظه‌ها به داده‌ای که نیاز دارد دست پیدا کند، به سراغ رم می‌رود که سرعت بسیار کمتری از حافظه‌های کش دارد؛ بیشتر از همه به خاطر اینکه نسبت به آن‌ها در فاصله دورتری از پردازنده قرار گرفته است و در نتیجه سرعت سیستم کاهش پیدا می‌کند.

سخن پایانی

قبل از خرید ابتدا باید استفاده خود را مشخص کنید و بعد با راهنمای افراد متخصص و توجه به نکات قبل خرید سی پی یو، بهترین گزینه را انتخاب کنید. علاوه بر این ببینید بعد از خرید قطعاتی مثل SSD، رم، پردازنده گرافیکی و منبع تغذیه چقدر می‌توانید برای پردازنده هزینه کنید. همانطور که در این راهنمای خرید سی پی یو (CPU) اشاره کردیم، با وجود اینکه سی پی یو نقش کلیدی در سیستم ایفا می‌کند، اما اگر یک سی پی یو قدرتمند را در کنار یک پردازنده گرافیکی ضعیف یا یک هارد مکانیکی فرسوده قرار دهید، خرید یک پردازنده جدید اصلا لزومی ندارد.